Pagkahimong usa uban sa kinaiyahan alang sa mahimsog ug malipayong kinabuhi bisan na pandemya

 

Mahimo nga nagpuyo kita sa syudad o nagpabilin ra sa sulod sa atong mga panimalay, apan dili kini makapugong kanato sa  pag-atiman sa kinaiyahan aron maabot nato ang mahimsog nga panghunahuna ug panglawas nga makatabang sa pagkab-ot  sa usa ka malungtaron ug malahutayon nga panimuyo.

Si Sarah Queblatin, Permaculture Designer ug Educator, Co-founder ug Executive Director Green Releaf Initiative, nagpunting sa kahinungdanon sa pag-amuma sa kinaiyahan ug pagsabut nga kini usa ka bahin sa atong kaugalingon.

Gisulti ni niya didto sa ika-12 nga edisyon sa TAYO Naman! (Tulong, Alaga, Yakap at Oras para sa mga Tagapagtaguyod ng Edukasyon), usa ka webinar sa Department of Education ug Globe ug gidumala sa Lapu-Lapu DepEd School Division.

Bisan pa nga nagpabilin ang mga tawo sa sulod sa balay sa panahon sa pandemya, giingon ni Queblatin nga ang matag usa kinahanglan pa gihapon nga makakuha ug igo nga sanag sa adlaw, makaginhawa ug presko nga hangin, maka-apil sa pagpananom o uban pang mga porma sa pag-ehersisyo, pag-inom ug igo nga tubig, ug pagkaon sa mga makapahimsog sa atong panlawas para mas mutaas ang resistensya ug mahupayan ang tensiyon ug pagkabalaka.

“Ang kinaiyahan makadugang sa resistensya sa atong kalawasan aron malikayan ang mga virus, kagaw, ug lainlaing mga sakit. Giayo niini ang nervous system pinaagi sa pagpaminus sa stress, kabalaka, ug kakapoy. Giimbitahan pud kita niini nga mahimong mas kalmado ug mas malipayon. Ang pagtrabaho uban sa kinaiyahan maayo nga terapiya ug kinahanglan nimo masinati kini. Ang atong kaugalingon aduna nay mga pamaagi aron makabawi, apan tungod sa mga katalagman ug mga hagit, mas kanunay nato kini makalimtan," ingon niya.

Giasoy ni Queblatin nga ang pag-uban sa kinaiyahan nagpasabut nga magkonektar balik sa mga sukaranan ug kung unsa ang mahinungdanon kanimo, sa ingon gibag-o ang imong estilo sa kinabuhi.

"Hunahunaa ang relasyon nato sa atong lawas tungod kay ang atong gininhawa ug lawas mao ang representasyon sa kinaiyahan sulod kanato. Hunahunaon usab nato ang atong relasyon gikan sa kung giunsa nato una nakita ang kinaiyahan ug kung giunsa nato nakita ang kinaiyahan sama sa atong kaugalingon.”

Pinaagi sa pagkahibalo kung giunsa ang pag-atiman sa kinaiyahan sa katawhan, giingon ni Queblatin nga nahimo usab nga atong responsibilidad ang pagpanalipod ug pagpahiuli sa kinaiyahan pinaagi sa pakigbatok sa polusyon sa kalikopan, fossil fuel, industriyalisasyon sa sistema sa agrikultura, pagmina, ug uban pa nga mga kalihokan nga makaguba sa atong natural nga kahinguhaan.

Mahimo usab magtanum ug mga punuan o suportahan ang mga organisasyon nga naghimo niini aron masiguro nga maprotektahan ug makonserba nato ang atong kalasangan. Bisan sa atong isig ka panimalay, makahimo kita ug usa ka gamay nga tanaman nga magsuplay sa mga organikong utanon. Gawas sa lab-as nga ani, kini usa ka kalihokan nga therapeutic nga maayo alang sa kahimsog sa emosyonal ug pisikal nga panlawas.

Giawhag usab ni Queblatin ang mga magtutudlo nga iapil ang mga pagtulon-an bahin sa kinaiyahan sa lainlaing mga hilisgutan aron hatagan ang mga estudyante sa usa ka lawom nga pagsabut sa upat ka mga elemento - kalayo, hangin, yuta, ug tubig, ug ang ilang kalabutan sa atong kinabuhi. Gihatagan usab niya ug importansya ang kahinungdanon sa pagtinabangay aron makahimo ug mas dako nga epekto.

Alang dugang kasayuran sa pag-usab sa atong klima, nilusad sa Disaster Risk Reduction and Management Service (DRRMS) sa Department of Education ang ilang microsite: https://www.deped.gov.ph/climate-change-education/

Ang TAYO Naman! nga gidala sa DepEd kay usa ka online na programa para sa Mental Health and Psychosocial Support (MHPSS) sa mga magtutudlo, estudyante ug mga ginikanan. Gipangunahan kini sa DepED Disaster Risk Reduction Management Service (DRRMS) ug Bureau of Human Resource and Organizational Development (BHROD) Employee Welfare Division kauban ang Global Filipino Teachers (GFT) na programa sa Globe bahin sa Psychosocial Support Services, ug kauban pud ang Philippine Mental Health Association, Inc., MAGIS Creative Spaces, ug Unilab Foundation.

Karong ika-20 sa Agosto, ang webinar muhisgot bahin sa “Pag-aumuma sa Espirituwalidad.” Atong malantaw ug masubay ang TAYO Naman! gikan 8:30 hangtod 10:00 a.m. pinaagi sa Facebook sa DepED Philippines , Deped DRRMS ug Globe Bridgecom.

Ang Globe nisuporta sa United Nations Sustainable Development Goals (UN SDG), hilabina sa UN SDG No. 3 nga nagsiguro sa pagpalambo sa nga panglawas ug kaayuhan sa matag usa ug sa UN SDG No. 4 para sa dekalidad nga edukasyon. Gipasalig sa Globe ang pagpadayon sa pagsuporta sa mga prinsipyo sa United Nations Global Compact ug 10 nga UN SDGs.

Alang sa dugang kasayuran, bisitaha ang  www.globe.com.ph/about-us/sustainability.html.

—

If you like this post, please do share it on social media like Facebook, Twitter or any other site that you like (of course with a credit link back to this blog post).

Also, don’t forget to follow me on Facebook, Spotify or Anchor.fm (for the Podcast), and Instagram for more updates and random stuff about me and this blog.